Gaudeamus Igitur na wsi

Tradycja badań antropologicznych wskazuje na prawidłowość, która pozostaje od wielu dziesięcioleci niezmienna. Niezależnie od badanych zbiorowości – miast, miasteczek, wsi czy jeszcze mniejszych wspólnot elementem łączącym ich mieszkańców jest wzajemna niechęć, animozje, spory, a nawet wrogość skierowana na żyjących w pobliskiej miejscowości. Sąsiedzi mieszkający w najbliższej okolicy, często „za miedzą” szczerze się nie lubią, nawzajem przypisują sobie najdziwaczniejsze cechy i nawyki: znoszą drwa do lasu, drabiny noszą w poprzek zamiast pionowo, sieją sól, żeby więcej zebrać… Sąsiedztwo staje się ciągiem napięć i nieporozumień, pół biedy jeśli niegroźnych, gorzej gdy złośliwych i niepotrzebnych. Kłopot w tym, że owa rywalizacja najczęściej dotyczy miejscowości w jakiś sposób od siebie zależnych czy powiązanych – wspólnym województwem, sejmikiem, gminą… Wówczas międzysąsiedzka niechęć niekoniecznie wychodzi stronom na dobre – zamiast współpracować i dawać opór realnemu wrogowi czy zdrowo konkurować w dobrze pojętym interesie, traci się energię na wymyślanie kolejnej przywary.

            Nie inaczej dzieje się od lat w relacjach Miedzichowo – Bolewice, które należąc do jednego województwa, powiatu, a w końcu Gminy, toczą między sobą mniej lub bardziej zaangażowane spory, ścierają się w międzywiejskich wojenkach raczej osłabiając niż rosnąc w siłę.  Jednak od blisko dwóch lat impet wzajemnych złośliwości na całe szczęście maleje i stopniowo przeradza się we współpracę. Zmiana jednak nie zrodziła się nagle i bez powodu…

            Wiosną 2011 roku z inicjatywy pochodzącego i mieszkającego w  Bolewicach Wójta Gminy Miedzichowo doktora Stanisława Piechoty podjęto starania o utworzenie gminnego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, którego działalność adresowana miała być dla mieszkańców wsi – nie tylko największych – Miedzichowa i Bolewic, lecz także mniejszych tworzących barwny i wyjątkowo piękny pejzaż Gminy: Grudnej, Jabłonki, Zachodzka, Lewiczynka, Piotrów… by wymienić zaledwie kilka z nich Zadaniem Uniwersytetu, oprócz działalności wpisującej się w tradycję kształcenia ustawicznego ukierunkowanego na seniorów, miało być także budowanie wewnętrznej integracji pośród mieszkańców różnych miejscowości.

Inauguracja roku akademickiego na Miedzichowskiem Uniwersytecie Trzeciego Wieku. Na zdjęciu: roktor prof. Janusz Skoczylas oraz prodziekan Romuald Stasiak

Rezultaty tego na początku nieśmiałego projektu przerosły wszelkie oczekiwania osób zaangażowanych w rozwijanie idei gminnego uniwersytetu. Na uroczystej inauguracji I roku działalności, która odbyła się 20 października 2011 roku zgromadziło się ponad sto osób, które zapragnęły rozwijać swoją wiedzę, umiejętności i pasje. Ale także spotykać się ze znajomymi, przyjaciółmi i tymi, którzy wkrótce znajomymi mieli się stać.

Idea Miedzichowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku zaczęła nabierać rozmachu i barw, a jednocześnie tworzona „uczelnia” niczym nie ustępowała swoimi strukturami oraz programem Bolońskiej Alma Mater – najstarszemu uniwersytetowi Europy. Co prawda jedynie w wymiarze symbolicznym, jednak z pełnymi honorami oraz zaangażowaniem, na czele Uniwersytetu stanął Rektor, a pełnienia tej zaszczytnej funkcji podjął się prof. dr hab. Janusz Skoczylas na co dzień pracujący w Instytucie Geologii Uniwersytetu  im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Za sprawy programowe i organizacyjne odpowiedzialni są Dziekani, których funkcja jest również emblematyczna, oraz Rada Programowa składająca się mieszkańców Miedzichowa i Bolewic. Patronat honorowy nad działalnością gminnej uczelni sprawują Jego Magnificencja Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. dr hab. Bronisław Marciniak  oraz Pani Prezydentowa Rzeczypospolitej Polskiej Anna Komorowska. Nie da się ukryć, że tak znamienici Patroni mobilizują do intensywnej pracy, staranności a przede wszystkim odpowiedzialności za podejmowaną inicjatywę, która formalnie wpisana jest w działalność statutową Gminnej Biblioteki Publicznej w Miedzichowie.


Immartykulacja studentów

STUDENCI

            Głównymi adresatami działalności Miedzichowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku są seniorzy zamieszkujący teren Gminy Miedzichowo. Proponowane zajęcia są nie tylko szansą na poszerzenie swojej wiedzy, umiejętności, zaspokojenie pasji, ale nade wszystko stanowią okazję do spotkań, których wielu osobom, zwłaszcza w dojrzałym wieku brakuje. Uniwersytet zgodnie z klasyczną ideą daje możliwość spotkania wielu osobowości, nieznanych wcześniej tematów, zagadnień, konfrontacji opinii a także radości, które bez tej przestrzeni pozostałyby nieuwidocznione. Rozpiętość tematyczna zajęć w dużym stopniu spełnia nadzieje i oczekiwania kursantów, a teraz, już w drugim roku działalności jest znacznie szersza. Obejmuje bowiem zajęcia językowe (angielski i niemiecki), informatykę, którą Słuchacze zarówno w Miedzichowie i Bolewicach (być może ze względu na charyzmę prowadzących) szczególnie sobie cenią, psychologię, sport i rekreację oraz ze zdrowy stylu życia. W tym roku dodatkowo zaproponowano szkolenia z udzielania pierwszej pomocy oraz dwa rodzaje zajęć plastycznych. Uzupełnieniem cotygodniowej dydaktyki są wykłady odbywające się raz w miesiącu (dla większej integracji organizowane naprzemiennie w Bolewicach i Miedzichowie) prowadzone przez pasjonatów, specjalistów, wykładowców UAM. Dzięki nim Słuchacze Miedzichowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku mieli okazję zapoznać się z takimi tematami jak „Problemy etniczne w Afryce” (prowadzący: Maciej Białkowski), „Bułgaria – mozaika kulturowa i etniczna” (prowadzący: dr Wojciech Jóźwiak z UAM), mogli pielgrzymować do grobu Św. Jakuba wraz z państwem Jakubem i Renatą Skuteckimi podczas wykładu „Droga do św. Jakuba”. 

Renata i Jakub Skuteccy podczas wykładu o drodze do Santiago de Compostela

Studenci podczas wykładu "Droga do św. Jakuba"

           Profesor Janusz Skoczylas już dwukrotnie zabrał Słuchaczy na wyprawę na Cejlon oraz do Chin, a z okazji Barbórki 2012 pojawił się na wykładzie w tradycyjnym górniczym mundurze. Każde ze spotkań jest fascynującą historią, opowieścią o rozmaitych miejscach i doświadczeniach, które zawsze wywołują emocje a niekiedy wzruszenia. Każde spotkanie kończy się wpisem do indeksu, który każdy słuchacz posiada.

Prof. dr hab Janusz Skoczylas w trakcie wykładu "Surowce mineralne Polski"...

... i jego słuchacze

            Dodatkową atrakcją są wyjazdy Słuchaczy – wycieczka do Kampusu UAM Morasko oraz zwiedzanie podziemi katedry w Poznaniu, wizyta w Berlinie czy wspólny wyjazd do teatru. Na najbliższy czas planowane są kino, katedra w Gnieźnie, Park Etnograficzny, ale nie można teraz zdradzić wszystkich atrakcyjnych planów…

TRZECI WIEK

            Określeniem „trzeci wiek” nazywa się zwyczajowo te lata życia, które  następują po osiągnięciu przez człowieka wieku emerytalnego, a z pewnością dojrzałego. Ta zmiana warunków życia wywołuje zwykle uczucie pustki i osamotnienia, spadek prestiżu w środowisku; nadmiar czasu wolnego i brak umiejętności jego wykorzystania to dalsze czynniki – niestety – niewłaściwego nastawienia do dojrzałości. Miedzichowski Uniwersytet Trzeciego Wieku jak każda podobna inicjatywa jest szansą na nadrobienie tego, co stracone, napełnienie kolorami tego co nieco poblakło i ożywianie tego w co niekiedy zdarzyło się zwątpić.

     Uniwersytet integruje, poszerza horyzonty, łączy pokolenia co pięknie widać w relacji Seniorzy – wykładowcy, niekiedy bardzo młodzi, ale pełni pasji, zapału i życzliwości. Jest potwierdzeniem, że na młodość, nawet w wieku dojrzałym nigdy nie jest za późno.

Maciej Białkowski - prowadzący zajęcia z informatyki w Miedzichowie - wraz ze studentami

                  Czy etnografowie będą musieli odwołać swoją teorię o animozjach dzielących  - najczęściej zupełnie irracjonalnie – mieszkańców zwaśnionych miejscowości? Czy wszystkie niechęci zostały wyeliminowane? Można spać spokojnie – nadal będą ze sobą rywalizować, jednak życzyć sobie należy, aby była ona pełna życzliwości, zabawy i poczucia, że warto ze sobą przebywać.

Źródło: PRZEGLĄD NOWOTOMYSKI (październik - grudzień 2012)
Autor tekstu: AGNIESZKA KACZMAREK